“12 MART 1918 TÜRKİYE CUMHURİYETİDİR…”

Kazım Karabekir Paşa Hatıralarında 12 MART 1918’i anlatıyor…

“Erzurum’a girdiğimizde şehir içinde 2377 şehit defnettik. Erzurum halkı gözyaşları içinde… Kiminin babasını, kiminin kardeşini, kiminin anasını, katletmişler. Sokaklarda canlılıktan hiçbir iz yok. Erzurum yaşayan değil: kadınlar, çocuklar dahil herkesin kanlar içinde yerlerde yattığı; acı dolu, harap ve bitik bir şehirdi…”

2021 yılı yine bir Mart ayındayız. Erzurum’un kurtuluş yıl dönümü olan 12 Mart’a birkaç gün var. Ancak yıllar önce yaşanan coşku günümüzde maalesef yok. Kimse bunu Covit-19’a bağlamasın. Uzun yıllardır bu böyle.

Çok iyi hatırlıyorum Şubat ayı gelince Erzurum’da kurtuluş hazırlıkları yapılırdı. Kamu kuruluşlarını, belediyeleri, okulları, dernekleri, STK’ları, yediden yetmişe tüm Erzurum halkını bir heyecan sarardı.

12 Martta 1918 öncesi yaşanan acılar için hem ağlanır, burukta olsa “O’ GÜN” bayram coşkusu ile kutlanırdı.

Dikkat ediyorum artık bu şehirde kimse 12 Mart’ın farkında değil… Yapılanlar ise sadece birkaç göstermelik anmadan ibaret.

Oysa yakın tarihte Rus işgali yaşamış, daha sonra Ermenilerin eline geçmiş, binlerce Erzurumlunun katledildiği, yakıldığı, yıkıldığı, kurşuna dizildiği şehir Erzurum.

Burada esas önemli olan Kazım Karabekir Paşa’nın 12 Mart 1918 günü Erzurum’a gelmeden önce yaşananlar. Artık bu ülke ve bu şehir halkı 12 Mart 1918 öncesini çok iyi anlamalı ve algılamalıdır.

1970’li yıllarda bizler, ilkokul talebesi iken, Erzurum’un kurtuluş gününde 14 yaşlarında olduğunu söyleyen, “O” kara günlerde yaşanan zulmü bizlere anlatan Dadaş’ın söyledikleri hala kulaklarımda.

“Evlatlar biz çok çektik, analarımızı, bacılarımızı düşman askerleri bu meydan da saçlarından sürükleyerek götürürlerdi. Delikanlılarımız ise tüfek süngüleri ile darp edilirdi. Sahipsizdik, ne olduğumuzu, kim olduğumuzu bilmiyorduk. Sonra 23 Temmuz 1919 yılında Erzurum Kongresi yapıldı. Bu Kongre ülkemiz için bir umuttu. Yine bu süreçte zor günler yaşadık. Bir gün dediler ki burası artık Türkiye Cumhuriyeti. İşte o gün kimliğimizi bulduk. Ay Yıldızlın Şanlı Bayrağımız “O GÜN” gülmeye başladı. Bu devletin ve Cumhuriyetin kıymetini bilin. Allah Mustafa Kemal ATATÜRK ve Kazım KARABEKİR Paşa başta olmak üzere tüm herkesten razı olsun. Bu vatan için canını veren ve Erzurum da katledilen tüm Erzurumlulara da Allah rahmet eylesin.”

12 MART 1918….

Tarihler ağlar, vatan yanarken,

Eller öz vatanda nara atarken,

Ufukta ümidin nuru batarken,