Erzurum/zirve2000 Kar ve tipinin etkili olduğu Erzurum’da, atlı spor kulüpleri ata sporu ciridin yaşatılması için karlı zeminde cirit gösterisi yapıyor.
Doğu Anadolu Bölgesi’nde kar ve tipi hayatı olumsuz yönde etkilerken ciritçiler ise ata sporunun yaşatılması için bütün güçlüklere göğüs geriyor. Kar üzerinde cirit gösterisi yapan ciritçiler, yaklaşık 30 santimetre kar bulunan zeminde atlarını koşturarak soğuk havaya meydan okuyor.
Türklerin yüzyıllardan beri oynadıkları ata sporu atlı cirit, Erzurum’da köylülerin vazgeçemediği en önemli spor dallarının başında geliyor. Yaz-kış demeden her mevsim oynanan cirit oyununun en renkli görüntüleri ise kış mevsiminde yaşanıyor.
Ata sporu atlı cirit oyunu Doğu Anadolu Bölgesi’nde özellikle Erzurum ve Kars illerinde rağbet görüyor. Köylüler ata binmeyi ve cirit atmayı çocuk yaşlarda öğreniyorlar. Hem atları hareketlendirmek hem de cirit sporunu yaygınlaştırmak için köyler arasında müsabakalar düzenleniyor.
Erzurum’da da atlı ciritin en yaygın olduğu yerler merkeze bağlı köyler geliyor. Merkez bağlı köylerde atlar, özellikle cirit müsabakası için besleniyor. 8 ay kışın yaşandığı köylerde karlı zeminlerde müsabakalar düzenleniyor. Ciritin oynanacağı karlı zeminde önce atlar ısındırılıyor ve zemindeki karlar çiğnenerek eziliyor. Daha sonra müsabaka başlıyor. Cirit meraklıları da alkış ve sloganlarla takımlarını destekliyorlar. Zeminin karlı olması ilginç görüntüleri de beraberinde getiriyor. Ayakları kara saplanan atlar dengesini kaybediyor ve sporcular yere düşüyor. Ufak tefek kazalar yaşanması izleyicileri de heyecanlandırıyor. Atlar düştükçe, ciritler atıldıkça müsabaka kızışıyor ve puan kaybeden ciritçiler daha da kararlı şekilde oyuna devam ediyor. Artistik hareketlerinde yer aldığı müsabaka izleyicilerin naraları, hakemin uyarı düdüğüyle renkleniyor.
Karda oynanan cirit gösterileri yurdun birçok ilinden Erzurum’a gelen fotoğraf sanatçılarının da ilgisini çekiyor.
Kümbet Köyünde yapılan cirit gösterisinden objektiflere çok güzel kareler yansıdığını ifade eden fotoğraf akademisi eğitmenlerinden İlteriş Bülent Aydın, “Karda cirit fotoğraflamak büyük bir keyif verdi bizim için.” dedi.
Cirit sporuyla ilgilenenler, “Türkler bu atlı oyunu Orta Asya’dan günümüze taşımışlardır. 16. yüzyılda bir savaş oyunu olarak kabul edilmişti. 19. yüzyılda Osmanlı ülkesi ve sarayının en büyük gösteri sporu ve oyunu oldu. Cirit aynı zamanda tehlikeli bir oyun olması sebebi ile 1826 yılında 2. Mahmut tarafından yasaklanmıştır. Daha sonraları tekrar popüler bir gösteri oyunu olarak yaygınlaştı” diyorlar.
Cirit oyunu ve kuralları:
“Ciritte oyun süresi 35 dakikalık 2 devreden toplam 70 dakikadır. Oyun alanının boyu 32 metre, eni 40 metredir. Arkasındaki yasak alan 6 metre, alay durağı da 6 metredir. Cirit sopası uzunluğu ise 110 sentimdir. Takımın tek dizi halinde durduğu 6 metrelik derinliğindeki bölgeye alay durağı denir. Alay durağı ile atış sahası arasında çizgilerle sınırlı 5 metrelik orta saha derinliğindeki alana yasak alan denir. Burada karşı takımdan 2 atlı bulunabilir. Fazlasına eksi bir puan verilir. Yasak alanın son çizgisinden oyun alanının ortasına 7 metre derinliğinde ki alan ise atış alanıdır. Alaya hücum eden sporcu bu alana girip cirit atma mecburiyetindedir. Bunun dışında atış yaparsa eksi bir puan alır. Her takım 7 atlıdan oluşur. Her takımın 2 yedek oyuncusu vardır. Bunlar hakeme haber vermek koşulu ile oyunun herhangi anında değişim yapabilir. Oyundan çıkan bir daha oyuna giremez. Oyun puanlamalara göre sonuçlanır. Eksi puanlar artı puanlardan çıkarılır. Toplam puanı yüksek olan takım galip sayılır”

2024’ÜN KAYBEDENLERİ